Bestuurlijk Netwerk in gesprek over waarom implementatie nodig is

Op 30 november 2023 kwam het Bestuurlijk Netwerk van de Kenniswerkplaats Jeugd Friesland voor de zevende keer bij elkaar. Dit keer was onze gast prof. dr. Leonieke Boendermaker, (Lector Jeugdzorg aan de Hogeschool van Amsterdam / Bijzonder Hoogleraar Implementatievraagstukken in de Jeugdzorg aan de Universiteit van Amsterdam), expert op het gebied van implementatie(processen) en borging van kwaliteit en effectiviteit van interventies en vernieuwingen in de jeugdzorg praktijk.

STOP MET INNOVEREN, GA (EERST) GOED IMPLEMENTEREN, was de take home message van Leonieke Boendermaker. Willen we effectieve en passende hulp aan jeugdigen en gezinnen bieden, dan is aandacht voor implementatie(processen) een cruciale voorwaarde. Aan de hand van concrete praktijkvoorbeelden en inzichten uit onderzoek legde Leonieke Boendermaker uit waarom goede implementatie in de jeugdzorg nodig is en waar die uit bestaat.

Jeugdhulporganisaties en gemeenten investeren in innovatieve pilots en initiatieven gericht op de verbetering van de organisatie en kwaliteit van hulp aan jeugdigen en gezinnen. Daarnaast investeren ze in scholing en training van hulpverleners om te zorgen dat zij over de meest recente kennis en vaardigheden beschikken die nodig zijn om hun werk goed te kunnen doen. Wat er echter vaak ontbreekt is de vertaling van het ‘wat’ naar het ‘hoe’. Duurzame, kwalitatief goede implementatie vergt meer dan kennis over wat wel/niet werkt en het trainen van professionals.

Er moet oog zijn voor:

• duidelijkheid en praktische bruikbaarheid als basis voor goede borging van een aanpak in de dagelijkse praktijk;
• ondersteuningsstructuur in de organisatie, met mogelijkheden voor selectie en competentieontwikkeling van professionals, organisatorische randvoorwaarden en faciliterend leiderschap;
• implementatieproces met expliciete aandacht voor de verschillende implementatiefases, bevorderende en belemmerende factoren, het gebruik van implementatiestrategieën en het monitoren en evalueren van het verloop van de implementatie.

VERTAALSLAG VAN LESSEN VOOR IMPLEMENTATIE NAAR DE PRAKTIJK

Om een vertaalslag te maken van de door Leonieke Boendermaker gedeelde lessen naar de praktijk hebben wij ingezoomd op de ontwikkelingen rondom de implementatie van Verklarende Analyse in onze regio. Wij hebben uitgewisseld over de bruikbaarheid van Verklarende Analyse binnen toegang en behandeling in de jeugdhulp. Hierbij is o.a. stil gestaan bij de ideeën van de deelnemers over de kernelementen van de Verklarende Analyse, de activiteiten die daaronder vallen, hóe je deze uitvoert en wanneer doe je het eigenlijk goed. Vervolgens hebben wij kritisch gereflecteerd op de implementatiefases waarin Verklarende Analyse zich bevindt in verschillende organisaties. Er kwam een mooi gesprek op gang over de ervaren dilemma’s, belemmeringen, als ook de aanwezige bevorderende factoren, concrete strategieën en interventies om het toepassen van Verklarende Analyse in de dagelijkse praktijk te borgen. De bijeenkomst werd afgesloten met een braninstorm over de beoogde opbrengsten van de implementatie van Verklarende Analyse (‘als we alles goed hebben gedaan, dan wie merkt er wat van?’) en reflectie op wat de opgedane inzichten betekenen i.h.k.v. de actuele ontwikkelingen rondom dit thema in Friesland. Deelnemers werden uitgedaagd om na te denken wat ze kunnen bijdragen; waar hebben ze invloed op vanuit hun rol/positie; wat gaan ze morgen (beter en/of anders) doen en wat hebben ze nodig van de ander?

PRESENTATIE & DIGITALE GOODIEBAG
Bekijk HIER de presentatie van deze bijeenkomst van het Bestuurlijk Adviesnetwerk.

• Op p. 46 vinden jullie de foto impressie van de middag.
• Op p. 50 vinden jullie een digitale goodiebag met een bundeling van relevante kennis, tools en opbrengsten van de Kenniswerkplaats Jeugd Friesland.

VISUEEL VERSLAG
De belangrijkste inzichten en de highlights uit het gesprek met de deelnemers zijn op een scherpe en krachtige manier weergegeven in een VISUEEL VERSLAG. Het bekijken en breed delen hiervan is zeker de moeite waard! Met veel dank aan Janneke de Boer van Kom tot de Kern.

MEER WETEN?

• Recent is Leonieke Boendermaker benoemd tot bijzonder hoogleraar Implementatievraagstukken in de Jeugdzorg aan de Universiteit van Amsterdam (UvA). De gehele oratie d.d. 29 maart 2023 jl. is HIER terug te kijken of HIER na te lezen.
• Meer weten over waarom implementatie in de jeugdzorg nodig is en over leren implementeren, bekijk deze website.
• Op zoek naar praktische handreikingen en tools die professionals kunnen ondersteunen bij het leren en toepassen van kennis op de werkvloer, bekijk deze website.

Als je vragen hebt over implementatieprocessen in de jeugdzorg, neem dan gerust contact op met Leonieke Boendermaker via l.boendermaker@uva.nl of  l.boendermaker@hva.nl

Meer weten over de Kenniswerkplats Jeugd Friesland en haar projecten, neem contact op met Alona Labun, coördinator via labun.a@jeugdhulpfriesland.nl