Boemerangbeleid: paradoxale denk- en handelingspatronen leren (h)erkennen en doorbreken

Op 2 oktober 2023 vond een prikkelend, boeiend webinar “Boemerangbeleid: paradoxale denk- en handelingspatronen leren (h)erkennen en doorbreken” plaats, met Sharon Stellaard (bestuurswetenschapper) als gastpreker.

In het eerste deel van het webinar nam Sharon Stellaard ons mee in de belangrijkste bevindingen uit haar promotieonderzoek. Het proefschrift legt de bestuurlijke weerbarstigheid en de paradoxale patronen van verandering in het jeugdstelsel over de jaren heen pijnlijk duidelijk bloot. Haar bevindingen houden ons de spiegel voor en zetten tot reflectie en nadenken. Uit het onderzoek blijkt dat door ‘boemerangbeleid’ lukt het al 50 jaar niet om de jeugdzorg te verbeteren en passend onderwijs vorm te geven. Er spelen steeds dezelfde problemen en elke hervorming om de problemen van eerder beleid op te lossen zorgt weer voor nieuwe problemen die weer aanleiding geven voor nieuwe hervormingen… In andere woorden: er wordt steeds ingezet op het repareren van niet-werkend beleid, op het slechts ‘pleisters plakken’. Met als gevolg dat de oude problemen steeds terugkeren, het beleid complexer wordt en de uitvoering duurder zonder positieve impact op de samenleving en zonder verbetering van de ondersteuning van jeugdigen en gezinnen.

In het tweede deel van het webinar bespraken we waar beïnvloedingsmogelijkheden liggen om de paradoxale patronen te doorbreken.

HOE KAN HET ECHT ANDERS EN BETER? WELKE AFSLAG MOETEN WE NEMEN?

• Paradoxale patronen leren (h)erkennen en het gesprek daarover durven aan te gaan;
• De ruimte creëren en nemen voor kritische reflectie op ons beleid en de onbedoelde gevolgen ervan die haaks staan op de oorspronkelijke intentie;
• Strategisch terug- en vooruitkijken en oog hebben voor langgerekte oorzaak-gevolgrelaties in beleid;
• Je eigen aannames bevragen/ter discussie stellen over de manier waarop het beoogde resultaat/‘oplossing’ het beste kan worden bereikt: wanneer een probleem zich voordoet, of een bepaald resultaat niet wordt behaald, probeer eerst te kijken wat de (werkelijke) oorzaak was van ‘het probleem’: waarom zijn we dingen ooit zo gaan doen? Vanuit die inzicht zoek naar een passende oplossing;
• De vraag blijven stellen: wat betekent dit voor mij(n werk)? Waar heb ik invloed op vanuit mijn rol/positie?

MEER WETEN OVER BOEMERANGBELEID?  

Bekijk een film over Boemerangbeleid, met dank aan een bevlogen filmmaker Meinoud Sportel, de cast en ZonMw.

Neem ook een kijkje op de website van Sharon Stellaard! Daar vind je o.a. het proefschrift in Pdf, als ook meerdere interviews/publicaties en podcasts over Boemerangbeleid.